Joop van Dijk - Vroomshoop

Herinneringen.....
Ze woonden aan de Hammerweg. Jans (1890) en Siene van Diek-Gerrits (1893). Ze dreven een brandstoffenhandel, een kruidenierswinkel en ook nog een kleine boerderij. Op het erf stond nog een bakkerij van de oudste zoon.
Het voorgeslacht van Vader van Dijk kwam uit Friesland, het toenmalige Haskerland. De voorvaderen van Moeder van Dijk kwamen uit Den Ham. Uit Magele, een buurtschap tussen Den Ham en Junne. Dit leverde Moeder van Dijk de bijnaam op van "Junn'n Sientie.
Ze waren vooruitstrevend en in 1908 vond inschrijving plaats door de Kamer van Koophandel en Fabrieken- Noord Overijssel. De firma J. van Dijk & Zonen was een feit. Een firma bood meer mogelijkheden voor de handel. Met veel wilskracht, geduld en vooral doorzettingsvermogen werd er aan gewerkt. De papieren zijn nog intact, de firma bestaat nog steeds. Hoewel in een wat andere hoedanigheid nl. Autobedrijf en Brandstoffenhandel, met de nadruk op Autohandel. Het bedrijf bleef in de familie en wordt nu gerund door een kleinzoon van Jans en Siene; Jan van Dijk.
Het opstarten van een bedrijfje was in die tijd een hachelijke zaak en niet geheel zonder risico's. Het was hard werken en vooral sappelen om boven te blijven.De tijd werkte niet mee. Het was crisistijd en armoede heerste alom. Slechts met hard en lange dagen werken, konden ze overleven. Vader van Dijk in de weer met kolen, antraciet en turf. Daarnaast het boerderijtje. Moeder van Dijk in het steeds groeiende gezin en de kruidenierswinkel. Bovendien had ze de zorg voor haar demente moeder.Hoe verdien je als bedrijf je geld, als vrijwel iedereen in armoede leeft?Toen kwam er een extra zware tegenslag. De eerste wereldoorlog brak uit (1914-1918) en vader van Dijk moest onder de wapenen. Drie jaren lang.Hoe ze het toen hebben gered weet ik natuurlijk niet, maar het moet een bovenmenselijke inspanning zijn geweest. Het werk lag grotendeels stil en de hoogte van een eventuele uitkering laat zich raden. Dat was eerder van een stuiver- en dubbeltjeskwestie dan van guldens.Het komt zo maar naar boven borrelen en ik zal het later nog wel eens herhalen; respect, diep respect voor beider doorzettingsvermogen.

Een verhaal van Moeder van Dijk:
In de beginjaren werd éénmaal per jaar kas opgemaakt omtrent het reilen zijlen van de bedrijvigheid. Dit werd dan gedaan op Oudejaarsavond.De uitkomst in enig jaar:
Vader van Dijk: als we die wagon kolen nog hadden kunnen betalen hadden we quitte gespeeld.
Moeder van Dijk: Maar dat is gelukt.......
Ze had, hoe is het mogelijk, stiekem gespaard (oude sok) en het was voldoende om de kolen te betalen.
Of ze er een borreltje op hebben gedronken weet ik niet. Ik denk het wel.

De jaren verstrijken en ondanks het harde werken blijft het een zorgelijke tijd. Veel, vooral ouderen, kunnen er over meepraten.Sociale voorzieningen, zo we die nu kennen, waren er niet of nauwelijks.Ook het politieke landschap is in beroering en vooral ons grote buurland doet van zich spreken. En de crisis duurt voort.De crisis escaleerde met het uitbreken van de tweede wereldoorlog in 1940. Deze zou 5 lange jaren duren. De hele wereld was in beroering.
Het toch al zorgelijke leven werd extra belast door de vele beperkingen die een oorlog met zich mee brengt. Het waren niet alleen de beperkingen maar ook de angst die veroorzaakt werd door de inval van de Duitsers. Opnieuw een oorlog. Maar deze keer veel dichter bij. Het werk werd er door belemmerd. De te verkopen producten kwamen op de bon. Dit trof vooral de kruidenierswinkel met een verscheidenheid aan producten. Aan het einde van de week moest alles kloppen en werd het passen meten. Wat doe je met klanten die wel een groot gezin hadden en geen bonnen. Het was een geregel van jewelste en toch zijn ze er uit gekomen. Bloed, zweet en tranen.Het raakte hun ook weer persoonlijk toen op een gegeven moment twee zonen door de Duitsers werden afgevoerd naar Duitsland. Het laat zich raden wat zich toen heeft afgespeeld aan zorg en angst om de kinderen. Gelukkig kwamen ze terug.Hoewel het nog jaren heeft geduurd werd het economisch allengs wat dragelijker. Door de wederopbouw was er veel werk. En werk betekent vooruitgang. Het bedrijf liep weer goed en er werd werkelijk wat verdiend en overgehouden. Dat was ook noodzakelijk. De oude dagsvoorziening en niet meer kunnen werken, was in aantocht. De krachten die ze altijd hadden gehad werden minder.
Ik dacht in 1949, werd het bedrijf overgenomen door de vader van de huidige eigenaar. Vader van Dijk is toen geleidelijk aan gestopt met werken. In hetzelfde jaar verhuisden ze naar de Julianastraat. Na een aantal jaren hebben ze het huis overgedaan aan een zoon. De rest van hun leven hebben ze toch weer aan de Hammerweg gewoond.
En toen in 1956 kwam er een nooit verwachte verrassing. De AOW !!! Moeder van Dijk: Hoe bestaat het. We hebben nooit iets betaald en dit krijgen we zomaar. Ze waren eindelijk echt uit de zorgen. De zorg voor brood op de plank was definitief voorbij.
Dit waren zo maar wat herinneringen aan Vader en Moeder van Dijk. Om alles in detail te vertellen zou er een boek over geschreven kunnen worden.
Het waren eenvoudige, hardwerkende mensen. Natuurlijk hadden ze ook hun tekortkomingen en hebben ze fouten gemaakt.
Alles overziend blijft voor mij de waardering en vooral respect voor hun inzet en zorg voor het gezin.